Co to jest melanina i za co odpowiada?
Zgodnie z Wikipedia melanina to pigment (wielkocząsteczkowy barwnik) występujący naturalnie w naszym ciele. Odpowiada przede wszystkim za barwę naszej skóry, włosów oraz za kolor tęczówek oczu. Od liczby i rodzaju cząsteczek melanin w skórze i w cebulce włosa zależy ich kolor. Im więcej melaniny, tym ciemniejsza jest skóra i włosy. Ważne jest, że główną funkcją melaniny w skórze jak i w tęczówce jest ochrona przed szkodliwym działaniem promieni ultrafioletowych oraz eliminacja wolnych rodników. Melanina posiada zdolności do rozpraszania i absorpcji promieniowania UV oraz zamieniania pochłoniętej energii na mniej toksyczną.
Zdolność absorpcji jest maksymalna w krótkofalowej części promieniowania UV i maleje stopniowo przy przejściu w kierunku światła widzialnego
Melanina – Rodzaje
W przyrodzie rozróżniamy 3 rodzaje melaniny:
− eumelanina – nierozpuszczalny czarno-brązowy pigment. Jest dominującym pigmentem znajdującym się w gałkach ocznych.
− feomelanina – żółto-czerwone pigmenty składające się głównie z podjednostek benzotiazynowych;
− allomelanina – występują w roślinach, powstałe ze związków fenolowych.
Melanina – Produckcja
Melanina produkowana jest przez specjalne komórki zwane melanocytami. Za proces melanogenezy czyli powstawania melaniny odpowiedzialne są melanosomy czyli ciałka melaninow. Powstają one w kilkuetapowym procesie i gdy już są dojrzałe są transportowane z obszaru okołojądrowego finalnie do wyżej położonych warstw skóry aż do keratynocytów. Tutaj w skórze ciemnej część melanosomów gromadzi się nad jądrami keratynocytów, tworząc tzw. czapeczki co stanowi rodzaj tarczy ochronnej dla DNA. Ostatecznie determinują zabarwienie skóry oraz pełnią funkcję ochronną przed promieniowaniem UV.
Ciałka te Barwnik gromadzi się w ciałkach melaninowych. W następnej kolejności ciałka te transportowane są do wyżej położonych warstw skóry, aż do keratynocytów. W skórze ciemnej część melanosomów gromadzi się nad jądrami keratynocytów, tworząc tzw. czapeczki stanowiące rodzaj tarczy ochronnej dla DNA
To właśnie tam ma miejsce rozmieszczenie barwnika, który od tego momentu zaczyna pełnić swoje funkcje ochronne.
Im więcej melaniny, tym ryzyko, że promieniowanie UV nam zaszkodzi, jest mniejsze – to tłumaczy, dlaczego ludzie posiadający jasne oczy mają zwiększone ryzyko wystąpienia różnych schorzeń oczu związanych z promieniowaniem słonecznym.
Rodzaj i ilość melaniny w skórze decyduje o tym, czy będziesz mniej lub bardziej chroniona przed słońcem. Obejrzyj krótki ale ciekawy film na temat melaniny i jej wpływu skórę.
Melanina – niedobór
Niedobór melaniny sprawia, że skóra, włosy i oczy mogą być jaśniejsze. To może zwiększyć ryzyko oparzeń słonecznych, bo melanina chroni nas przed słońcem. Ludzie z mniejszą ilością melaniny muszą bardziej uważać na słońce. Bez wystarczającej ilości melaniny, można też mieć białe plamy na skórze, co jest związane z chorobą o nazwie vitiligo. A jeśli chodzi o włosy, to brak melaniny sprawia, że stają się siwe. Melanina jest naprawdę ważna – nie tylko dla koloru skóry czy włosów, ale też dla ochrony przed słońcem.
Melanina – Nadmiar
Źródło: Melanina – z melanocytu do keratynocytu, czyli jak przebiega transport melaniny w skórze – ANNALES ACADEMIAE MEDICAE SILESIENSIS